Κείμενο του Ολεξάντρ Σολντάτοφ, αρθρογράφου της Novaya Gazeta
Ο καθαγιασμός των μαγικών «σφραγίδων για τους στρατιώτες» στον κεντρικό ναό των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων αποτελεί σύμβολο της περαιτέρω μετατροπής της ρωσικής Ορθοδοξίας σε «θρησκεία του πολέμου». Τι γνωρίζουμε για αυτή τη θρησκεία, η οποία διαμορφώνεται προς το συμφέρον της εξουσίας στους κόλπους της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας;
Το σύνθημα «Τα πάντα για το μέτωπο, τα πάντα για τη νίκη!» είναι σε θέση να συνδυάσει αυτό που φαίνεται να είναι εντελώς ασυμβίβαστο σε καιρό ειρήνης. Αν «η αλήθεια είναι στη νίκη», τότε πρέπει να απορριφθούν διάφορες «ιδιωτικές» αλήθειες, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών, που εμποδίζουν την επίτευξη της νίκης. Τέτοιες σκέψεις προκαλεί ένα ασυνήθιστο γεγονός που έλαβε χώρα στα μέσα Σεπτεμβρίου όχι απλώς οπουδήποτε, αλλά στο θυσιαστήριο του «κεντρικού ναού των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων» στο Πάρκο των Πατριωτών κοντά στη Μόσχα. Εκεί ευλογήθηκαν οι «Νέες Σφραγίδες Καθαρότητας», όπως ονομάζονται από τον κατασκευαστή τους, τον ιδιώτη επιχειρηματία Κοντράσοφ, ο οποίος δραστηριοποιείται με την εμπορική ονομασία «Russian Tactical Ratnik». Η μπλογκόσφαιρα παρατήρησε αμέσως ότι το πρωτότυπο των «Σφραγίδων» δεν ήταν δανεισμένο από την παραδοσιακή Ορθοδοξία, αλλά από ένα μοντέρνο στρατιωτικό ηλεκτρονικό παιχνίδι, ή αλλιώς μια φανταστική πραγματικότητα στην οποία «οι καλύτεροι πολεμιστές τοποθετούν παπύρους με προσευχές και υποσχέσεις στην πανοπλία τους πριν από μια μάχη».
Το Warhammer της Αγίας Ρωσίας
Ο δημιουργός του σχεδίου των Νέων Σφραγίδων είναι ένας 29χρονος καλλιτέχνης, απόφοιτος του Ορθοδόξου Πανεπιστημίου του Αγίου Τύχωνα, ο Ντμίτρι Σέβερ. Το πιο διάσημο έργο του είναι οι «τοιχογραφίες των ηρώων της Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης» Μοτορόλα, Γκίβι, Βλαντλέν Τατάρσκι και Ντάρια Ντούγκινα στη Μελιτόπολη. Το κανάλι στο Telegram «Χριστιανοί κατά του πολέμου» αποκάλυψε την κυριολεκτική ομοιότητα των νέων σφραγίδων του Σέβερ με τις σφραγίδες που είναι γνωστές στους οπαδούς του παιχνιδιού Warhammer 40.000 και της εικονικής πραγματικότητας που δημιουργείται από αυτό (ο ιδιώτης επιχειρηματίας Κοντράσοφ, ωστόσο, ισχυρίζεται ότι δεν γνωρίζει τέτοιες ομοιότητες).
Αυτό το παιχνίδι είναι διαποτισμένο με μυστικισμό και μαγεία: συγκεκριμένα, μια σφραγίδα με ένα θραύσμα ενός παπύρου με μια «προστατευτική προσευχή» που είναι προσαρτημένη στην πανοπλία ενός πολεμιστή του παιχνιδιού ή στον στρατιωτικό εξοπλισμό του προστατεύει από τις «κακές δυνάμεις» του παιχνιδιού.
Τέτοιες εικόνες είναι πιο κατανοητές στη νεότερη γενιά στρατιωτών από τις «αφηρημένες» Περέσβετ και Οσλιάμπια, τον Αλεξάντερ Νιέφσκι ή τον Ντμίτρι Ντονσκόι, τους οποίους ο Πατριάρχης Κύριλλος προσπαθεί να χρησιμοποιήσει ως παραδείγματα.
Η ιστορία του Warhammer (που μεταφράζεται ως «Το σφυρί του πολέμου») χρονολογείται από το 1983, όταν κυκλοφόρησε η πρώτη επιτραπέζια έκδοση αυτού του περίπλοκου παιχνιδιού από τη βρετανική εταιρεία Games Workshop. Για περισσότερα από 40 χρόνια, το Warhammer έχει εξελιχθεί σε ένα λεπτομερές εικονικό σύμπαν με εκατομμύρια κατοικημένους πλανήτες, γαλαξιακές συμμαχίες που βρίσκονται συνεχώς σε πόλεμο, που κατοικείται από τετράκις εκατομμύρια ανθρώπους και άλλα ευφυή όντα. Το παιχνίδι έχει δημιουργήσει μια βιομηχανία μέσων ενημέρωσης και μια υποκουλτούρα που περιλαμβάνει μουσική, βιβλία, ταινίες, αξεσουάρ, αργκό, ακόμη και έναν τρόπο ζωής. Στο ίδιο πεδίο έχουν εμφανιστεί ισχυροί ανταγωνιστές (όπως το παιχνίδι World of Warcraft).
Οι σύγχρονοι θρησκευτικοί μελετητές (π.χ. ο Αυστραλός μελετητής Adam Possamai) αναφέρονται σε τέτοιου είδους μετασύμπαντα και συναφείς εικονικές πρακτικές ως «υπερρεαλιστικές θρησκείες». Το Warhammer 40.000 είναι γεμάτο μυστικισμό, θρησκευτικά σύμβολα και πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναφέρονται άμεσα στις βυζαντινές και ρωσικές παραδόσεις.
Το παιχνίδι λαμβάνει χώρα γύρω στο έτος 40.000. Η ανθρώπινη αυτοκρατορία βρίσκεται σε πόλεμο με πολλούς πολιτισμούς ταυτόχρονα, συνδυάζοντας παραδοσιακά όπλα με φουτουριστικά, αλλά κυρίως με μαγεία.
Σε ένα από τα αγγλόφωνα βιβλία φαντασίας που είναι αφιερωμένα στην πραγματικότητα του Warhammer, αναπαράγεται άμεσα η μυθολογία του Κρεμλίνου που περιγράφει την κατάρρευση της ΕΣΣΔ: «Στην αρχή, η Αυτοκρατορία δεν πρόσεξε τον νέο εχθρό: η απώλεια μερικών συστημάτων στα περίχωρα δεν φαινόταν να αποτελεί απειλή και επομένως δεν ενοχλούσε τους αξιωματούχους. Όμως, έχοντας έρθει στην εξουσία, ο Αυτοκράτορας άρχισε να επανασυνθέτει τις πρώην γειτονικές περιοχές με στρατιωτικά μέσα. Σε αυτό τον βοήθησαν το Administratum, η Εκκλησιαρχία («εκκλησία» στα ελληνικά), η Ιερά Εξέταση, διάφορα τάγματα… Η επίσημη γλώσσα της αυτοκρατορίας είναι παρόμοια με τη λατινική, αλλά μεταξύ των λαϊκών γλωσσών υπάρχει και η ρωσική, ενώ το σύμβολο της αυτοκρατορίας είναι ένας δικέφαλος αετός. Οι αρχές διεξάγουν αδυσώπητο αγώνα κατά των όποιων αιρέσεων και σεκτών, καθώς και κατά της τεχνητής νοημοσύνης. Οι ερευνητές έχουν βρει τους ακόλουθους «ρωσισμούς» στο Warhammer 40.000: Σόλοχοφ, Κόσια, Κουμπάν, Στάλινβαστ (ονόματα πλανητών)- ο Ιεροεξεταστής Φιοντόρ Καραμάζοφ, τα πλοία Εκκλησιάρχης Νιέφσκι και Αϊζενστάιν.
Η Ιερά Εξέταση σε αυτό το μεταφυσικό κόσμο είναι απλώς ένα όνομα του Πατριαρχείου της Μόσχας! Είναι εξουσιοδοτημένη να εξοντώνει αιρετικούς και μεταλλαγμένους, να ασχολείται με την κατασκοπεία και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, παραβιάζοντας παράλληλα τον νόμο. Η Ιερά Εξέταση έχει στη διάθεσή της ένοπλες μονάδες, η ελίτ των οποίων είναι μέλη στρατιωτικών μοναστικών ταγμάτων, όπως οι Γκρίζοι Ιππότες, που καταστρέφουν δαίμονες με ψυχολογικά όπλα. Όλα αυτά θυμίζουν οδυνηρά τις εκκλήσεις του Πατριάρχη Κύριλλου προς τον ρωσικό στρατό, κυρίως προς τις πνευματικές δυνάμεις, για να εμποδίσουν τον Αντίχριστο να έρθει στη γη και να επιφέρει την Αποκάλυψη (η οποία, παρεμπιπτόντως, είχε προβλεφθεί και περιγραφεί με μεγάλη λεπτομέρεια στη Βίβλο)!
Το σχέδιο των στρατιωτικών-μοναστικών ταγμάτων με απεριόριστες εξουσίες βρίσκεται κυριολεκτικά στην ατμόσφαιρα της σύγχρονης ρωσικής στρατιωτικής κουλτούρας.
Για παράδειγμα, η πλοκή του «Anathema» (2012) του Σεργκέι Τσεκμάγιεφ αφορά τις δραστηριότητες μιας νέας ειδικής υπηρεσίας που δημιουργήθηκε από το Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων και τις δυνάμεις ασφαλείας για την καταπολέμηση των σατανιστών και των αιρετικών. Αυτή η ειδική υπηρεσία στο Warhammer είναι παρόμοια με τις ένοπλες δυνάμεις της Εκκλησιαρχίας, οι οποίες ενώνουν ανδρικές και γυναικείες αδελφότητες, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών ταγμάτων γυναικών που διοικούνται από κανονικές (ηγουμένες;).
Σύμφωνα με τον κλασικό δυϊσμό του Αλεξάντερ Ντούγκιν, η «καλή» αυτοκρατορία (με όλο τον κληρικαλισμό της) αντιτίθεται στο «κακό» Χάος – πρακτικά στον «πολιτισμό της θάλασσας» ( = η Ατλαντική Δύση). Το Χάος κυβερνάται από τέσσερις ισχυρούς δαίμονες, ένας από τους οποίους, ο Σλάνες, είναι υπεύθυνος για την εισαγωγή των «διεστραμμένων απολαύσεων».
Άκουσον, άκουσον, αλλά έτσι περιγράφει την πραγματικότητα η σύγχρονη ρωσική προπαγάνδα! Για παράδειγμα, στις 19 Σεπτεμβρίου, η κυβερνητική εφημερίδα «Rossiyskaya Gazeta» ανέφερε δια στόματος του ερευνητή του Ινστιτούτου των χωρών της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών (ΚΑΚ), Πανκράτοφ: «Οι ψευδοχριστιανικές, ειδωλολατρικές και ακόμη και ανοιχτά σατανιστικές αιρέσεις που δραστηριοποιούνται στον κόσμο προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή αρχικά έλαβαν ολοκληρωμένη και ιδεολογική υποστήριξη από το Ηνωμένο Βασίλειο … Η αρχική αποκρυφιστική ώθηση, που παράγεται στα σπλάχνα των κλειστών εσωτεριστικών (έτσι λέει το κείμενο! – σ.σ.) στοών και ταγμάτων σε στενή συνεργασία με τις μυστικές υπηρεσίες, μεταδίδεται στη συνέχεια στην Ανατολή για να της δοθεί η κατάλληλη περιβολή, μετά την οποία παραδίδεται στο Λονδίνο για διαπίστευση και στη συνέχεια μεταφέρεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το σήμα αυτό ενισχύεται ακόμη πιο δυνατά και εξάγεται στον πολιτισμένο κόσμο… Ολόκληρη η συλλογική Δύση έχει γίνει το διεθνές κέντρο του παγκόσμιου σατανισμού».
O καταστροφολόγος ξαναφτιάχτηκε
Είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς, αλλά το μετασύμπαν του Warhammer είναι ένα πραγματικό πρωτότυπο της αναδυόμενης θρησκείας «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση», μιας νέας κρατικής θρησκείας (η οποία μπορεί να θεωρηθεί κρατισμός, αν θέλετε) στη Ρωσία. Σε μια εύκολα κατανοητή μορφή, το παιχνίδι παρέχει ένα πλήρες σύνολο ιδεολογιών και συμβόλων. Και η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία φαίνεται να έχει λάβει εντολή να υμνήσει και να προωθήσει το Warhammer – η «ευλογία των φυλαχτών» δεν είναι τυχαίο γεγονός.
Ο Ρομάν Σιλαντίεφ, ο επικεφαλής «καταστροφολόγος» θρησκευτικός μελετητής του πατριάρχη και επικεφαλής του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Παγκόσμιου Ρωσικού Λαϊκού Συμβουλίου, του οποίου ηγείται ο πατριάρχης, αποκάλεσε το Warhammer ένα «ρωσόφιλο σύμπαν» που γενικά συμπίπτει με την «εικόνα του μέλλοντος» που φέρνει στον κόσμο η «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση». «Υπάρχουν θετικοί ήρωες που πολεμούν κάτω από το σήμα του δικέφαλου αετού, αρκετοί Ρώσοι ονομαστικά», δήλωσε ο Σιλαντίεφ, ο οποίος, υπενθυμίζουμε, είναι ο συντάκτης της «πραγματογνωμοσύνης» στην υπόθεση της Σβετλάνα Πετρίτσουκ και της Ευγενίας Μπέρκοβιτς.
Πριν από 16 χρόνια, ο Σιλαντίεφ είχε την αντίθετη άποψη, γράφοντας ένα ολόκληρο ακαδημαϊκό άρθρο στο οποίο επέκρινε το Warhammer για την προώθηση του ολοκληρωτισμού, την έλλειψη σεβασμού στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημιουργία ενός ολόκληρου «σύμπαντος μίσους». Αλλά οι καιροί αλλάζουν, και αυτό που αποτελούσε εφιάλτη για τον μελλοντικό καταστροφολόγο στα νεανικά του χρόνια έγινε αντικείμενο λατρείας και θαυμασμού στα μετέπειτα χρόνια του. Επιπλέον, η θέση του τον υποχρεώνει να «υπηρετεί πιστά την πατρίδα». «Οι σχεδιαστές αγγλικών παιχνιδιών», αγανακτούσε το 2008 ο ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, «δημιούργησαν έναν πραγματικά τρομερό κόσμο, έναν κόσμο στον οποίο μια πνευματικά και τεχνικά υποβαθμισμένη ανθρωπότητα παλεύει να επιβιώσει κάτω από τα χτυπήματα των εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών… Είναι πολύ περίεργο πώς τέτοιες ”σκοταδιστικές» ιδέες προέκυψαν στην καρδιά του δυτικού πολιτισμού, ο οποίος θέτει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον ανθρωπισμό και την ελευθερία της συνείδησης στην πρώτη γραμμή». Αλλά, με μια πιο προσεκτική εξέταση, αποδείχθηκε ότι αυτός ο «τρομερός κόσμος» είναι ακριβώς «δικός μας», ενώ τα «ανθρώπινα δικαιώματα και ο ανθρωπισμός» είναι «εχθροί»…
Η θρησκεία του μέλλοντος
Στο χώρο της ιδεολογίας, η «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση» αμφισβητεί κάθε τι δυτικό και φαίνεται να στοχεύει στην αυστηρή απομόνωση της Ρωσίας από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όσον αφορά όμως τον πολιτισμό, ακολουθεί γενικά τις παγκόσμιες τάσεις, όπου οι επινοημένες ή μικτές θρησκείες αντικαθιστούν τις παραδοσιακές, κανονικές. Στις αρχές του αιώνα, η θρησκεία των Ιπποτών Τζεντάι καταχωρήθηκε στην πολιτεία του Τέξας, η οποία ιδρύθηκε από οπαδούς της σειράς Star Wars. Η σκοτεινή μυθοπλασία του Χάουαρντ Λάβκραφτ έδωσε το έναυσμα για την εικονική θρησκεία του Κθούλου, οι οπαδοί της οποίας προετοιμάζονται σοβαρά για τη γέννηση του θεού τους.
Ο ανεξέλεγκτος μιλιταρισμός δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για τη γέννηση νέων οιονεί θρησκειών. Αυτό το παρατήρησε πριν από 100 χρόνια ο ιδρυτής του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος, Καρλ Λίμπκνεχτ, προς τιμήν του οποίου οι ρωσικές αρχές ονομάζουν σήμερα δρόμους στις πόλεις των περιοχών Λουχάνσκ, Ντονέτσκ και Ζαπορίζια. Ως ριζοσπαστικός πολέμιος του μιλιταρισμού, φυλακίστηκε για τις πεποιθήσεις του στη Γερμανία (αν και μόνο για ενάμιση χρόνο), από όπου συνέχισε να καταγγέλλει το «μιλιταριστικό πνεύμα» που εκτοπίζει και αντικαθιστά οποιεσδήποτε αξίες, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών.
Ο Ιγκόρ Κλιάμκιν, πρόεδρος του Ιδρύματος «Φιλελεύθερης Αποστολής» και καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Οικονομικών Επιστημών, σημείωσε ότι ο ρωσικός λαός χαρακτηρίζεται από τη «στρατιωτικοποίηση της καθημερινής ζωής», δηλαδή «την οικοδόμηση της ειρηνικής ζωής σύμφωνα με ένα στρατιωτικό μοντέλο». Ο ίδιος ο Πατριάρχης Κύριλλος αρέσκεται να παρομοιάζει τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία με στρατό και τους ιερείς με στρατιώτες. Ο πόλεμος γίνεται «στιγμή της αλήθειας» για έναν τέτοιο πολιτισμό και όλοι οι θεσμοί του, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών, αποδεικνύονται εξαρτήματα της στρατιωτικής μηχανής. Ωστόσο, τη δεκαετία του ’80, η Ρωσία κατάφερε εν μέρει να διαμορφώσει μια συγκεκριμένη αστική κουλτούρα των χίπστερς, η οποία έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα της «Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης», πράγμα για το οποίο οι προπαγανδιστές και οι «στρατιωτικοί επιτελείς» δεν κουράζονται να αγανακτούν. Ωστόσο, αυτή η κουλτούρα είχε μικρή επίδραση στην «ενδοχώρα», η οποία την υποπτεύεται για την εμπλοκή της με τους ΛΟΑΤΚΙ και σε άλλα φαινόμενα του φιλελευθερισμού.
Οι υπερρεαλιστικές θρησκείες, στις οποίες περιλαμβάνεται η αναδυόμενη θρησκεία της «Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης», είναι πιο ανθεκτικές και με μεγαλύτερη επιρροή από τις κλασικές θρησκείες. Εξάλλου, δεν προσαρμόζονται συνεχώς στις μεταβαλλόμενες εξωτερικές συνθήκες (πράγμα που υπονομεύει εν μέρει το κύρος της παράδοσης), αλλά αναδομούνται με βάση αυτές τις εξωτερικές συνθήκες, σαν να τις εξηγούν μεταφυσικά, δίνοντάς τους ένα «ανώτερο νόημα». Η ίδια η «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση» ξεκίνησε με αόριστα συνθήματα της «αποναζιστικοποίησης και αποστρατιωτικοποίησης», αλλά σταδιακά απέκτησε «υψηλότερα νοήματα», κάτω από τα οποία το Πατριαρχικό Παγκόσμιο Ρωσικό Λαϊκό Συμβούλιο συνοψίζει ολόκληρες θεολογικές έννοιες, όπως «η Αγία Ρωσία ως ο Κατέχων» και «ο τριαδικός ρωσικός λαός».
Όπως έδειξε η εξέλιξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στα δυόμισι χρόνια από την 24η Φεβρουαρίου 2022, η κλασική θρησκεία, αν υπάρχει πολιτική βούληση, προσαρμόζεται γρήγορα όχι μόνο στις εξωτερικές συνθήκες, αλλά και σε μια εντελώς νέα κοσμοθεωρία. Επιπλέον, η φαινομενική αντίφαση αυτής της κοσμοθεωρίας με τα αρχικά αξιώματα της κλασικής θρησκείας (για παράδειγμα, τις ειρηνιστικές επιταγές του Ευαγγελίου) δεν αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα και ξεπερνιέται γρήγορα.
Η ρωσική τηλεοπτική προπαγάνδα (και τα προσαρμοσμένα σε αυτήν κηρύγματα των εκπροσώπων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας) μας υπενθυμίζει καθημερινά την κυριαρχία της «μετα-αλήθειας» στη σύγχρονη κοινωνία, η οποία υπερνικά το υγιές ένστικτο να διαχωρίζουμε την αλήθεια από το ψέμα και να αναζητούμε αντικειμενικές πληροφορίες. Αυτό το ένστικτο γίνεται πολύ επικίνδυνο για όσους προσπαθούν να το διαφυλάξουν. Και στον αλγόριθμο της «μετα-αλήθειας», κάθε δόγμα που διατάσσεται από τις αρχές μπορεί να ονομάζεται «Ορθοδοξία», «Βουδισμός» ή ακόμη και Warhammer. Το κυριότερο είναι ότι εξυπηρετεί τις αποφάσεις της εξουσίας, όποιες κι αν είναι αυτές… Αυτή είναι η υπερ-πραγματικότητα.
