Ουκρανοί στρατιώτες που αναρρώνουν παρακολουθούν λειτουργία στηΜονή Παντοκράτορος στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Φωτογραφία και ρεπορτάζ: Αλέξανδρος Αβραμίδης
Σύνταξη: Edward McAllister
Επεξεργασία και σχεδιασμός φωτογραφιών: Marta Montana Gomez
Επιμέλεια κειμένου: Alexandra Hudson
Οι Ουκρανοί στρατιώτες έφτασαν στην Ελλάδα με τα σημάδια του πολέμου – ένας με μια ουλή στο κεφάλι, ένας άλλος με ακρωτηριασμένα και τα δύο πόδια πάνω από το γόνατο, κάποιοι με αόρατα ψυχικά τραύματα από μια τριετή σύγκρουση που έχει ρημάξει την πατρίδα τους.
Οι άνδρες, 22 συνολικά, είχαν πάρει λεωφορείο για περισσότερα από 1.000 χιλιόμετρα (620 μίλια) από την ουκρανική πόλη Λβιβ σε ένα μοναστήρι χτισμένο σε έναν βράχο στην ορεινή χερσόνησο του Άθω στη βόρεια Ελλάδα, όπου ήλπιζαν να ξεφύγουν από τις στοιχειωμένες αναμνήσεις του πεδίου της μάχης.
Ο αξιωματικός των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών Βολοντίμιρ Γιαχτορόβιτς, 41 ετών, λαμβάνει τη Θεία Κοινωνία από τον πατέρα Επιφάνιο, κατά τη διάρκεια λειτουργίας στο ναό της Μονής Παντοκράτορος στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Κατά την τετραήμερη παραμονή τους, στο πλαίσιο προγράμματος ψυχολογικής υποστήριξης που οργανώθηκε από τις ουκρανικές αρχές, οι στρατιώτες πραγματοποίησαν προσκύνημα σε περίπου δώδεκα μοναστήρια στις πλαγιές του Αγίου Όρους, που αποτελεί πνευματικό κέντρο από τον 10ο αιώνα.
«Πολλοί στρατιώτες υποφέρουν από τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τα τελευταία τρία χρόνια. Πολλοί από αυτούς υποφέρουν από διάφορες ασθένειες – είναι τραυματισμένοι και πρέπει να τους αποκαταστήσουμε», δήλωσε ο ιερέας Μιχαήλ Πασίρσκι, Ουκρανός ορθόδοξος ιερέας που συνόδευσε τους άνδρες στο ταξίδι τους.
Ουκρανοί στρατιώτες που αναρρώνουν παρακολουθούν τη λειτουργία στο ναό της Μονής Παντοκράτορος στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ο στρατιωτικός ιερέας Ανδρέας Κόπτσακ, 43 ετών, προσεύχεται στα λείψανα των αγίων μέσα στο ναό της Σκήτης του Προφήτη Ηλία στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 ξεκίνησε τον πιο θανατηφόρο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος τα τελευταία 70 και πλέον χρόνια. Μέχρι τον Αύγουστο του 2024, η Αποστολή του ΟΗΕ για την Παρακολούθηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ουκρανία είχε καταγράψει σχεδόν 12.000 νεκρούς αμάχους και περισσότερους από 24.000 τραυματίες στην Ουκρανία. Η Ρωσία αρνείται ότι στοχεύει αμάχους.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2024 ότι 43.000 Ουκρανοί στρατιώτες είχαν σκοτωθεί και 370.000 είχαν τραυματιστεί. Πρόσθεσε ότι η Ρωσία είχε χάσει σχεδόν 200.000 στρατιώτες. Η Μόσχα δεν έχει αποκαλύψει τις απώλειές της, αλλά έχει πει ότι τέτοιες εκτιμήσεις είναι εξαιρετικά υπερβολικές.
Ο Ιβάν Κοβαλύκ έκανε ένα διάλειμμα στη γραμμή του μετώπου τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν οι στρατιώτες που τον αντικατέστησαν του ζήτησαν να φέρει έναν ασύρματο, τρόφιμα και νερό. Καθώς έφερνε τα πράγματα, μια οβίδα εξερράγη σε κοντινή απόσταση. Ο Κοβαλύκ, 22 ετών, έχασε και τα δύο του πόδια κάτω από το γόνατο και τώρα περπατάει με προσθετικά μέλη.
Ο Ουκρανός στρατιώτης Ιβάν Κοβαλύκ, 22 ετών, προσπαθεί να προσαρμόσει το προσθετικό του πόδι, αφού μαζί με άλλους στρατιώτες που αναρρώνουν επισκέφθηκαν το Άγιο Όρος, στην Ουρανούπολη, Ελλάδα, 27 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ουκρανοί στρατιώτες βοηθούν τον σύντροφό τους Ιβάν Κοβαλύκ, 22 ετών, κατά την επίσκεψή τους στη Μονή Σίμωνος Πέτρας στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ο Ουκρανός στρατιώτης Ιβάν Κοβαλύκ, 22 ετών, κάθεται στο κρεβάτι του στη Μονή Παντοκράτορος στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Οι συμπολεμιστές του τον μετέφεραν στα ανώμαλα καλντερίμια και στις στενές σκάλες των μοναστηριών του Άθω. Γενικά όμως περπατούσε χωρίς βοήθεια και παραμένει θετικός για την κατάστασή του.
«Φυσικά, βοήθησε πολύ, γιατί με βοήθησε να αποφορτιστώ από το άγχος», δήλωσε για την επίσκεψη στον Άθω, την οποία σκοπεύει να επαναλάβει.
«Υπήρχε πάντα υποστήριξη από συγγενείς, από φίλους, συμπολεμιστές, υποστήριξη από το κράτος, χωρίς αυτό δεν θα ήταν δυνατόν».
Ένας προσκυνητής ταΐζει γλάρους στο πλοίο προς το Άγιο Όρος, Ελλάδα, 25 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ο Άθως αποτελεί πνευματική εστία της Ορθόδοξης Εκκλησίας από τους βυζαντινούς χρόνους. Η περιοχή προστέθηκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1988. Κάποια αρχαία έθιμα παραμένουν: μέχρι σήμερα επιτρέπεται η επίσκεψη μόνο σε άνδρες.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει μακροχρόνιους δεσμούς με τον Άθω και το 2016 ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τον επισκέφθηκε για να γιορτάσει τα 1.000 χρόνια από την πρώτη εγκατάσταση Ρώσων μοναχών εκεί. Αλλά η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ, υποστήριξε την Ουκρανία στον πόλεμο, γεγονός που κλόνισε τις σχέσεις με τη Μόσχα. Οι Ουκρανοί στρατιώτες επισκέφθηκαν μόνο ελληνορθόδοξες τοποθεσίες.
Για να φτάσουν στα επιβλητικά μοναστήρια που βρίσκονται στην άκρη του βράχου, οι στρατιώτες οδήγησαν στα δαιδαλώδη δρομάκια της χερσονήσου, πάνω και γύρω από τα δεντροφυτεμένα βουνά που γέρνουν προς το Αιγαίο Πέλαγος.
Η Μονή Σίμωνος Πέτρας προβάλλει πάνω σε έναν βράχο στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Μέλη μιας ομάδας Ουκρανών στρατιωτών που αναρρώνουν, φωτογραφίζονται στη Μονή Σίμωνος Πέτρας στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ουκρανοί στρατιώτες που αναρρώνουν από την υπηρεσία τους μαζεύουν βότσαλα ως αναμνηστικά από μια παραλία στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Κοινωνούσαν πλάι-πλάι σε μικρά παρεκκλήσια με χοντρούς πέτρινους τοίχους, των οποίων τα στενά παράθυρα άφηναν αρκετό φως για να διαπεράσει το πυκνό λιβάνι. Έφτιαχναν λίστες σε ορθογώνια κομμάτια χαρτιού με τα αγαπημένα πρόσωπα για τα οποία ήθελαν να προσευχηθούν. Μεταξύ των ακολουθιών, μιλούσαν, κάπνιζαν και έβγαζαν φωτογραφίες από μπαλκόνια με θέα τη θάλασσα.
«Βλέπουμε ήδη ότι αυτές οι πέντε ημέρες που πέρασαν στον Άθω θα αντικαταστήσουν τουλάχιστον έναν χρόνο αποκατάστασης στην Ουκρανία, σε νοσοκομεία ή άλλα ιατρικά κέντρα», δήλωσε ο Ορέστης Καβέτσκι, περιφερειακός αξιωματούχος του Λβιβ, ο οποίος βοήθησε στην οργάνωση του ταξιδιού.
«Όταν επισκέφθηκα τον Άθω, ένιωσα τη χάρη του Θεού, την ευλογία του Θεού, το μεγαλείο του Άθω».
Ένας Ουκρανός στρατιώτης που αναρρώνει απολαμβάνει τη θέα από το πλοίο καθώς φεύγει από το Άγιο Όρος, Ελλάδα, 27 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ο αξιωματικός των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών Βολοντίμιρ Γιαχτορόβιτς (κέντρο), 41 ετών, προσεύχεται μαζί με άλλους Ουκρανούς στρατιώτες που αναρρώνουν στο Ιερό Κελί των Αγίων Ταξιαρχών Φαλακρού στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 25 Νοεμβρίου 2024. Ένας Ουκρανός μοναχός ζει σε αυτό το κελί και βοηθά στην αποκατάστασή του. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ένας μοναχός κρατάει μια εικόνα της Παναγίας κατά τη διάρκεια μιας προσευχής για τους Ουκρανούς στρατιώτες που αναρρώνουν, στο Ιερό Κελί των Αγίων Ταξιαρχών Φαλακρού στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 25 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ουκρανοί στρατιώτες ανάβουν κερί στο ναό της Μονής Παντοκράτορος στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ουκρανοί στρατιώτες απολαμβάνουν τη θέα από το πλοίο καθώς φεύγουν από το Άγιο Όρος, Ελλάδα, 27 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Στον Ανδρέα Στεμπέλσκι (δεξιά), 49 ετών, και σε άλλους Ουκρανούς στρατιώτες που αναρρώνουν, προσφέρεται ρακή ως ποτό καλωσορίσματος, στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 25 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ουκρανός στρατιώτης που αναρρώνει γράφει τα ονόματα φίλων και συγγενών για να τα συμπεριλάβει στις προσευχές του, στη Μονή Ιβήρων στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Μια ομάδα Ουκρανών στρατιωτών που αναρρώνουν, επισκέπτονται το ναό της Σκήτης του Προφήτη Ηλία στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Μέλη μιας ομάδας Ουκρανών στρατιωτών, που αναρρώνουν, επισκέπτονται την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 25 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ο Κοβαλύκ φωτογραφίζεται με την εθνική του σημαία κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους στη Μονή Σίμωνος Πέτρας στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ένας Ουκρανός στρατιώτης που αναρρώνει κοιτάζει την εικόνα του Οσίου Παϊσίου του Αγιορείτου μέσα στο ναό της Σκήτης του Προφήτη Ηλία στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ένας Ουκρανός στρατιώτης που αναρρώνει επισκέπτεται το ναό της Σκήτης του Προφήτη Ηλία στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ο στρατιωτικός ιερέας Ανδρέας Κόπτσακ (αριστερά), 43 ετών, και ο αξιωματικός των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών Βολοντίμιρ Γιαχτορόβιτς, 41 ετών, παίρνουν αγιασμό στη μονή Δοχειαρίου στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 25 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ο Πέτρο Κρύμους, 28 ετών, Ουκρανός που ζει στην Ελλάδα, ξεναγεί μια ομάδα Ουκρανών στρατιωτών που αναρρώνουν στη Μονή Ιβήρων στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
Ουκρανοί στρατιώτες που αναρρώνουν φτάνουν για να προσκυνήσουν την ιερή εικόνα της Παναγίας στο παρεκκλήσι της Παναγίας Πορταΐτισσας, μέσα στη Μονή Ιβήρων στο Άγιο Όρος, Ελλάδα, 26 Νοεμβρίου 2024. REUTERS/Αλέξανδρος Αβραμίδης
