Γράφει ο Λουκάς Βελιδάκης
Τρία χρόνια μετά κι ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν -και διακινούν κιόλας…- ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία ξεκίνησε από το ΝΑΤΟ και τον Μπάιντεν και όχι από τον Πούτιν. Όλο αυτό δεν αντέχει σε καμία σοβαρή ανάλυση, αλλά επειδή κυκλοφορεί θα μπω στη διαδικασία να το αποδομήσω.
Πρόκειται άλλωστε για προπαγανδιστικό αφήγημα που διαστρεβλώνει τα γεγονότα και συγκαλύπτει την πραγματική αιτία του πολέμου: τη ρωσική επιθετικότητα.
Ας δούμε τα στοιχεία:
1. Η Ρωσία επιτέθηκε στην Ουκρανία – όχι το αντίστροφο
Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Ρωσία εξαπέλυσε απροκάλυπτη εισβολή στην Ουκρανία, χωρίς να έχει δεχθεί καμία στρατιωτική πρόκληση. Δεν υπήρχε καμία απόφαση του ΝΑΤΟ για επίθεση στη Ρωσία, καμία στρατιωτική κινητοποίηση από πλευράς Ουκρανίας που να απειλούσε τη Ρωσία.
Το επιχείρημα ότι «το ΝΑΤΟ προκάλεσε τον πόλεμο» είναι παράλογο:
• Η Ουκρανία δεν ήταν και δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ και το ΝΑΤΟ δεν είχε στρατεύματα στην Ουκρανία πριν από την εισβολή. Επίσης, δεν υπήρχαν σε εξέλιξη ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Όποιος λέει το αντίθετο, απλώς ανακυκλώνει τα fake news της Μόσχας.
• Αν το ΝΑΤΟ είχε σκοπό να επιτεθεί στη Ρωσία, θα το είχε κάνει οργανωμένα, όχι με την Ουκρανία μόνη της να πολεμάει έναν πανίσχυρο στρατό.
2. Η Ρωσία είχε σχέδιο εισβολής πολύ πριν ο Μπάιντεν γίνει πρόεδρος
Η Ρωσία δεν ξεκίνησε την επιθετικότητά της το 2022, αλλά το 2014, όταν προσάρτησε την Κριμαία και υποκίνησε πολεμικές συγκρούσεις στο Ντονμπάς. Ο Μπάιντεν δεν ήταν τότε πρόεδρος. Αν το «ΝΑΤΟ ήταν ο ένοχος», γιατί ο Πούτιν επιτέθηκε στην Ουκρανία όταν η ίδια η Ουκρανία είχε εγκαταλείψει την πυρηνική της δύναμη το 1994 με το Μνημόνιο της Βουδαπέστης, με αντάλλαγμα τις διαβεβαιώσεις περί της ασφάλειάς της (συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας);
3. Η ρωσική ρητορική αυτοαναιρείται
Ο Πούτιν έχει αλλάξει αφήγημα δεκάδες φορές:
• Στην αρχή έλεγε ότι ο πόλεμος ήταν για την «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας – γελοία δικαιολογία, δεδομένου ότι ο Ζελένσκι είναι Εβραίος και δημοκρατικά εκλεγμένος.
• Μετά ισχυρίστηκε ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ ήταν απειλή για τη Ρωσία. Κατ’ αρχάς, η Ουκρανία δεν έγινε ποτέ μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ οι χώρες της Βαλτικής, και κατόπιν η Φινλανδία και η Σουηδία, εξαιτίας των επιθετικών ενεργειών της ίδιας της Ρωσίας.
• Στη συνέχεια, μίλησε για «ιστορική αποκατάσταση» της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Επί της ουσίας θέλει να εξαφανίσει την εθνική ταυτότητα των Ουκρανών (εντελώς διαφορετική από των Ρώσων), ενώ τον ενοχλεί η παρουσία μίας ευρωπαϊκού τύπου δημοκρατίας δίπλα του. Δίνει κακό παράδειγμα – ίσως ζηλέψουν οι Ρώσοι και θέλουν κι αυτοί…
Άρα, αν ο ίδιος ο Πούτιν δεν μπορεί να δώσει μια σταθερή εξήγηση, πώς γίνεται να φταίει το ΝΑΤΟ ή ο Μπάιντεν;
4. Αν το ΝΑΤΟ ήθελε πόλεμο, θα είχε στείλει στρατεύματα
Το ΝΑΤΟ, ακόμα και μετά την εισβολή της Ρωσίας, δεν έχει εμπλακεί άμεσα με στρατεύματα. Αντίθετα, παρέχει αμυντική βοήθεια στην Ουκρανία, η οποία δέχθηκε εισβολή στο έδαφός της. Αν η Δύση ήθελε τον πόλεμο, θα είχε εμπλακεί άμεσα, όπως έκανε στο Ιράκ ή στο Αφγανιστάν.
5. Η εισβολή ήταν επιλογή του Πούτιν, όχι αναγκαιότητα
• Αν ο Πούτιν ήθελε εγγυήσεις ασφαλείας, μπορούσε να τις διαπραγματευτεί μέσω διπλωματίας.
• Αν ανησυχούσε για το ΝΑΤΟ, θα μπορούσε να δει ότι ούτε μία χώρα του ΝΑΤΟ δεν είχε στρατεύματα στην Ουκρανία πριν τον πόλεμο.
• Αν το ΝΑΤΟ ήταν ο επιτιθέμενος, η Ρωσία δεν θα ήταν αυτή που θα εισέβαλε σε ξένη χώρα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ξεκίνησε αποκλειστικά από τη Ρωσία, η οποία παραβίασε κάθε διεθνή συνθήκη, κάθε όριο κυριαρχίας και κάθε αρχή ειρήνης. Το αφήγημα ότι φταίει το ΝΑΤΟ είναι ρωσική προπαγάνδα, σχεδιασμένη για να παραπλανήσει και να μεταφέρει την ευθύνη. Οποιοσδήποτε επιμένει σε αυτό το αφήγημα ή αγνοεί τα γεγονότα ή επιλέγει συνειδητά να αναπαράγει ψέματα.