Ο Πρωτοπρεσβύτερος Ανδρέας Ντουντσένκο, αρχισυντάκτης του περιοδικού «Εκκλησία και Κοινωνία», ανέλυσε γιατί οι ενορίες του Πατριαρχείου Μόσχας συνεχίζουν να ανήκουν στο Πατριαρχείο της επιτιθέμενης χώρας.
Οι κληρικοί του Πατριαρχείου Μόσχας στην Ουκρανία δεν εντάσσονται στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας εξαιτίας ενός μυστικιστικού φόβου για τα «επιτίμια» που επιβάλλουν οι εκκλησιαστικές αρχές. Έτσι, ο Μητροπολίτης του Πατριαρχείου Μόσχας στο Σούμι Ευλόγιος επέβαλε επιτίμιο στον ιερέα Ολεξάντρ Κάρπετς, ο οποίος είχε μετεγγραφεί στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας μαζί με την ενορία του, χαρακτηρίζοντας αυτή την ενέργεια ως «προδοσία της Ορθοδοξίας» και τον «αφόρισε» από την Θεία Κοινωνία για 25 χρόνια. Ενώ ο πατήρ Ολεξάντρ δέχεται με ψυχραιμία αυτή την αντίδραση, άλλοι ιερείς δεν έχουν θάρρος.
Καθυστερούν επίσης να ενταχθούν επειδή οι ηγέτες τους τους έχουν πείσει ότι τα μυστήρια και οι χειροτονίες είναι άκυρα. Ένας άλλος λόγος είναι ότι οι πόροι των μέσων ενημέρωσης του Πατριαρχείου Μόσχας δημιουργούν και προωθούν ενεργά μια αρνητική εικόνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, όταν περισσότερες από χίλιες ειρηνικές μεταβάσεις ενοριών παραβλέπονται, ενώ κάποιες όπου σημειώθηκαν αντιπαραθέσεις παρουσιάζονται ως κυρίαρχη τάση.
Αυτό αναφέρεται στο άρθρο «Η θρησκεία ως εργαλείο και όπλο στον υβριδικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας».
Σύμφωνα με τον πατέρα Ανδρέα, από τον Φεβρουάριο του 2022, το Πατριαρχείο Μόσχας έχει δημιουργήσει μια θεολογία του πολέμου που διακηρύσσει την εισβολή ως «ιερό πόλεμο».
Ο ιερέας, ο οποίος πέρασε 17 ημέρες υπό κατοχή σε ένα χωριό οκτώ χιλιόμετρα από την Μπούτσα, επιβεβαιώνει τη θέση του και με προσωπική εμπειρία. Κατά τη διάρκεια της κατοχής, συνάντησε έναν Ρώσο ιερέα, τον πατέρα Βαντίμ, ο οποίος, όταν ρωτήθηκε γιατί ήρθαν σε πόλεμο με τους αμάχους, απαρίθμησε όλα τα σημεία της προπαγανδιστικής αφήγησης για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την εχθρική Δύση και πρόσθεσε: «Ο Θεός μου αποκάλυψε ότι η Ρωσία έχει δίκιο σε αυτόν τον πόλεμο».
Ο πατήρ Ανδρέας λέει ότι έχει ακούσει την αφήγηση από τους πιστούς του Πατριαρχείου Μόσχας στην Ουκρανία ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας φταίει για την εισβολή, ότι «αν ο Ποροσένκο δεν είχε δημιουργήσει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, τότε… ο Πούτιν δεν θα χρειαζόταν να στείλει στρατεύματα». Ωστόσο, ο π. Ανδρέας είναι πεπεισμένος ότι παρά το σημαντικό ποσοστό των δωσιλόγων, υπάρχουν Ουκρανοί στην εν Ουκρανία Ρωσική Εκκλησία που θέλουν να συνεχίσουν να ζουν στην ανεξάρτητη πατρίδα τους, αλλά δεν τολμούν ακόμη να κάνουν το βήμα να διακόψουν τους δεσμούς με την επιτιθέμενη χώρα.
