Η 25η Μαρτίου αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εθνικές επετείους της Ελλάδας, καθώς σηματοδοτεί την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Παράλληλα, η ημέρα αυτή συμπίπτει με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας, δίνοντας έτσι διπλό νόημα στον εορτασμό της.
Ιστορικό Πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης
Στις αρχές του 19ου αιώνα, η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε επιβάλει την κυριαρχία της στα ελληνικά εδάφη για σχεδόν τέσσερις αιώνες. Οι Έλληνες, ωστόσο, δεν έπαψαν να διατηρούν την εθνική τους ταυτότητα, τη γλώσσα, τη θρησκεία και την παράδοσή τους. Η ανάγκη για απελευθέρωση και ανεξαρτησία ενισχύθηκε από τις ιδέες του Διαφωτισμού και τις επαναστατικές ζυμώσεις που επικρατούσαν στην Ευρώπη, όπως η Γαλλική Επανάσταση.
Η Φιλική Εταιρεία και η Προετοιμασία της Επανάστασης
Το 1814, τρεις Έλληνες έμποροι, ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Εμμανουήλ Ξάνθος και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ίδρυσαν τη Φιλική Εταιρεία στην Οδησσό της Ρωσίας. Ο σκοπός της μυστικής αυτής οργάνωσης ήταν η προετοιμασία του ένοπλου αγώνα για την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Η Φιλική Εταιρεία κατάφερε να στρατολογήσει χιλιάδες Έλληνες, μεταξύ των οποίων ισχυρές προσωπικότητες όπως ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο οποίος ανέλαβε την ηγεσία του κινήματος το 1820.
Η Έναρξη της Επανάστασης
Η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε επίσημα στις 25 Μαρτίου 1821, όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης στη Μονή της Αγίας Λαύρας, σύμφωνα με την παράδοση. Παράλληλα, είχαν ήδη ξεκινήσει επαναστατικές ενέργειες στη Μολδοβλαχία υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Οι Έλληνες ξεσηκώθηκαν σε πολλές περιοχές, όπως η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη.
Σημαντικές Μάχες και Ηρωικές Μορφές
Ο αγώνας των Ελλήνων κράτησε σχεδόν δέκα χρόνια και περιλάμβανε σπουδαίες μάχες και ηρωικές μορφές. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ήταν ο στρατηγός που ηγήθηκε σημαντικών νικών, όπως η μάχη στα Δερβενάκια το 1822, όπου κατατροπώθηκαν οι δυνάμεις του Δράμαλη. Η Μπουμπουλίνα και ο Κανάρης διακρίθηκαν στις ναυτικές επιχειρήσεις, ενώ ο Αθανάσιος Διάκος, ο Μάρκος Μπότσαρης και ο Γεώργιος Καραϊσκάκης θυσιάστηκαν για την πατρίδα.
Η Παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων και η Ανεξαρτησία
Η Ελληνική Επανάσταση προσέλκυσε το ενδιαφέρον των ευρωπαϊκών δυνάμεων, ιδιαίτερα της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας. Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου το 1827 ήταν καθοριστική, καθώς οι συμμαχικοί στόλοι συνέτριψαν τον οθωμανικό και αιγυπτιακό στόλο. Τελικά, το 1830, με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, η Ελλάδα αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητο κράτος με πρώτο κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Ο Διπλός Εορτασμός: Εθνική και Θρησκευτική Σημασία
Η 25η Μαρτίου είναι επίσης ημέρα εορτασμού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, κατά την οποία η Παναγία έλαβε το μήνυμα από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ ότι θα φέρει στον κόσμο τον Χριστό. Η σύμπτωση της εθνικής και θρησκευτικής εορτής ενισχύει τη σημασία της ημέρας, καθώς συνδέει την ελευθερία του έθνους με την πνευματική διάσταση της Ορθοδοξίας.
Σύγχρονοι Εορτασμοί
Κάθε χρόνο, η 25η Μαρτίου γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στην Ελλάδα και τις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού. Οι εορτασμοί περιλαμβάνουν:
- Στρατιωτικές και μαθητικές παρελάσεις σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας.
- Δοξολογίες στις εκκλησίες, με ιδιαίτερη έμφαση στον καθεδρικό ναό της Αθήνας.
- Κατάθεση στεφάνων σε μνημεία ηρώων.
- Λαϊκές εκδηλώσεις και παραδοσιακοί χοροί.
- Σχολικές γιορτές, όπου οι μαθητές απαγγέλλουν ποιήματα και παρουσιάζουν θεατρικά δρώμενα.
